De Palchinsky Principes
Peter Akimovich Palchinsky (1875 - 1929) was een Russisch ingenieur. Afkomstig uit een aristocratische familie maar aangetrokken door socialistische ideeën, werd hij aan het begin van vorige eeuw in Tsaristisch Rusland verbannen naar Siberië, wegens zijn kritiek op de leef- en werkcondities van de mijnwerkers in de Don-vallei, en reisde uiteindelijk Europa rond om de technologische vooruitgang te bestuderen.
Die kennis gebruikte hij na de eerste wereldoorlog om het Sovjet politieke regime te adviseren bij de bouw van grote industriële projecten volgens een centraal geplande economie. Palchinsky geloofde oprecht in de kracht van de wetenschap om dit tot een goed einde te brengen. Er was toen nog weinig data en kennis rond de efficiëntie van gecentraliseerde vs. gedecentraliseerde systemen.
Toch lag Palchinsky al snel met Moskou in conflict. Stalin wilde de grootsheid van de Sovjetunie benadrukken door gigantische bouwprojecten op te zetten, alles moest ‘het grootste in de wereld’ zijn. Palchinsky was betrokken bij de bouw van het Dnieper Dam krachtstation, en de mijnstad Magnitogorsk, maar beoordeelde de plannen in beide gevallen als onrealistisch en roekeloos, en had bovendien kritiek op de manier waarop duizenden boeren en arbeiders hierdoor geïmpacteerd werden.
Stalin was niet geamuseerd. Palchinsky werd in 1928 door de geheime politie uit zijn bed gelicht, en een jaar later was hij dood. Geëxecuteerd wegens kapitalistische sympathieën.
In zijn boek Adapt: Why Success Always Starts With Failure, vertelt auteur Tim Harford het verhaal van Palchinsky, en gaat dieper in op de 3 principes, die Harford distilleerde uit Palchinsky’s kritiek op de reusachtige bouwplannen van de Sovjets.
- Variation: zoek diverse ideeën en probeer nieuwe dingen uit.
- Survivability: wanneer je iets nieuws probeert, doe het dan op een schaal waarop je kan mislukken.
- Selection: zoek actief feedback, en leer uit je fouten.
Palchinsky adviseerde om, in plaats van één grote dam, vele kleine dammen te bouwen, en aan te vullen met krachtcentrales op kolen. Eén grote dam verspilde enorm veel nuttige energie, omdat het basin te groot was, en de Dnieper te traag stroomde. De kleine dammen zouden bovendien kunnen variëren in hun ontwerp, zodat ze beter aangepast waren aan de lokale geologie, en zouden, omdat ze kleinere basins nodig hadden, minder impact hebben op de lokale bevolking. Wat hij voorstelde was decentralisatie.
In het geval van Magnitogorsk adviseerde hij een gelijkaardige aanpak: in plaats van onmiddellijk de grootste mijn van de wereld te bouwen, begin klein, en leer uit je fouten. Schaal dan geleidelijk op naar iets groter, naarmate de vraag van de markt groeit. Kleine ondernemingen, die niet centraal werden aangestuurd, zouden flexibeler kunnen reageren, en opnieuw beter kunnen omgaan met geologie en mensen. Je begrijpt al snel hoe marktwerking aanbevelen, in een systeem dat enkel gelooft in centrale planning, als een probleem werd gezien.
Het verhaal van Palchinsky bleef lang verborgen, tot ergens in de jaren ’80, toen iemand zijn dossier uit de Sovjetarchieven smokkelde. Sindsdien wordt de arme man vooral gebruikt als propaganda om het falen van een geleide planeconomie te contrasteren met het succes van de vrije marktwerking.
Ook mijn vertelling komt niet uit de bronteksten, maar anekdotisch lijkt het leuk: een Sovjet die honderd jaar geleden enkele van de basisprincipes van Lean en agile bedenkt. Variatie en selectie, de goeie oude trial-and-error methode is nog steeds cutting edge als het op design aankomt, dus falen is een verplicht gegeven. Leer ermee om gaan, maar maak het vooral veilig om te falen. Faal klein, want grote dingen falen spectaculair.
(Photo credit: American Public Power Association via unsplash)